Concurso Internacional para el Nuevo Edificio European Film Center CAMERIMAGE (ECFC)

UBICACIÓN
Torún, Polonia

AUTORES DEL PROYECTO
Gerardo Ayala Hernández
Mateo Ayala Calvo
Marcos Ayala Calvo

COLABORADORES
Mª Concepción Calvo Campos, Ingrid Halbach, Leticia Roqués Gómez, Sergio Jiménez González, Mª Carmen Pozo Saavedra, Raquel Ruiz García, Eva López Lendínez, Raquel García Moreno, Virginia Bringas Beranek, José Antonio Fuentes Flores, Izabela Liskiewicz; Mónica Encinas

INFOGRAFÍAS / INFOGRAPHICS
Drama (Fran Mateos, Eloy Noriega, Pablo Jiménez)

PROMOTOR / CLIENT
ECFC European Film Center CAMERIMAGE

SUPERFICIE
49.880,77 m²

FECHA CONCURSO
Junio 2021

MEMORIA

Desde el punto de vista urbanístico, el proyecto respeta escrupulosamente la ordenación propuesta por el planteamiento, si bien se ha reinterpretado para conseguir un volumen singular.

El ECFC necesita de un lugar propio al que abrirse, una plaza en el centro de la manzana donde volcarse, y ofrecer su imagen representativa hacia el centro histórico de la ciudad, desde donde se recibirá el flujo de llegada de los visitantes. La nueva plaza de acceso es el espacio que articula toda la propuesta, disponiendo a su alrededor los distintos usos del edificio y sus accesos diferenciados y resolviendo la conexión con la ciudad, con las vistas hacia el perfil histórico y con el edificio del vecino teatro “CKK Jordanki”.

Inspirada en la silueta del diafragma de una cámara, la planta se descompone como un espejo roto en pedazos que se ordenan entorno a la plaza. El programa de necesidades se dividía en cuatro usos principales, que se reflejan en el volumen final de la propuesta: Palacio de festivales, Pabellón Ferial, Museo del cine y Escuela de cine. La unidad del conjunto contrasta con la singularidad de sus partes. El juego de las cubiertas de los distintos espacios compone una silueta atractiva y representativa que quedará en la retina de los visitantes como recuerdo de su paso por el edificio y la ciudad.

El complejo configura una plaza con forma geométrica, un hexágono, rodeada por el edificio en su perímetro, que permite hacer reconocible este espacio como único y con la suficiente representatividad abrazando al público congregado en ella, y extendiendo su vestíbulo, prolongando la “alfombra roja” al exterior en las noches de gala. Durante el resto del tiempo la plaza se podrá usar como extensión del “Market” (Pabellón ferial) donde albergar exposiciones al aire libre, stands, etc. o simplemente como terraza de la tienda/café en los días de buen tiempo.

Un edificio como este no puede tener mejor ubicación que rodeado de un parque, que permite que los volúmenes se expresen con suficiente perspectiva hacia el resto de la ciudad, sirviendo de pulmón para las actividades del nuevo centro de festivales.
La continuidad del parque Jordana desde su extremo suroeste por la Aleja Jana Pawla II y la estatua de Juan Pablo II hasta el Norte llegando al edificio “Jordanki”, se entiende como imprescindible, por lo que se propone el soterramiento de la calle de servicio de carga y descarga planteada en la ordenación urbanística. Esto permitirá que el edificio se integre en el parque sin la distorsión del tráfico de vehículos, con lo que la conexión peatonal de la plaza central del ECFC con el parque será fluida y sencilla. Desde el monumento a Juan Pablo II se ha prolongado un paseo que se adentra en el edificio para llegar a la plaza central, que permitirá su uso incluso cuando el edificio esté cerrado, o incorporado al uso del edificio cuando sea necesario.

Abierto muchas horas antes de que comience la representación, el público se apropiará del edificio, bien comprando libros en la tienda, paseando por el vestíbulo, visitando el museo o cenando antes de la función en el restaurante con vistas hacia el parque. El espacio asciende hasta las salas de cine a través de los dos vacíos de las escaleras mecánicas, uno volcado hacia las vistas del casco histórico de la ciudad y el otro hacia el parque.

Todo el conjunto, con sus pasarelas y escaleras colonizadas por los espectadores, será un espectáculo para los viandantes que, desde el parque o la plaza, contemplarán el deambular de las personas paseando por los distintos niveles.

La sección de la sala principal del Palacio de festivales condiciona toda la solución arquitectónica. El edificio tiene su cota cero en la plaza central (+53m). Desde ella el grueso del público (900 pers) ingresa a la sala sin necesidad de subir o bajar escaleras, con lo que acceden y evacúan con facilidad. El escenario se sitúa 5´00 metros más abajo (-5´00) quedando así a la misma cota que la calle de carga y descarga para facilitar la operatividad. La sala, con capacidad para 1600 espectadores, ha sido cuidadosamente estudiada para permitir que se pueda llegar desde cualquier butaca hasta el escenario sin salir y volver a entrar de nuevo, lo que es de gran utilidad por ejemplo si durante una entrega de premios, se invita a subir a escena a alguien presente en la sala. El escenario permite diferentes configuraciones, e incluso contará con una plataforma giratorio, muy común en los teatros del estilo Broadway.

Todos los usos, se han concebido formando parte de un mismo edificio, si bien podrá usarse por separado en función de las necesidades o los horarios.

El Pabellón ferial se sitúa junto al Centro de Festivales para poder ser utilizado de forma conjunta. Se trata de un espacio divisible mediante tabiques móviles, que permitirán la configuración en distintas disposiciones, abriéndose hacia la plaza o el vestíbulo principal según las necesidades. Su uso será muy versátil y enriquecerá con su actividad la del propio centro de festivales.

El Museo se sitúa en la parte norte de la parcela bajo la prolongación del parque, convirtiéndose este espacio en una ampliación natural del propio vestíbulo principal. Situado a la cota -5´00, recibe la luz de un gran paño inclinado de vidrio, que permitirá las vistas de los viandantes del parque hacia el interior, desde donde podrán ver el movimiento de las personas.

Los espacios de restauración singulares, como son la librería-café (situada bajo el gran anfiteatro ajardinado, obligatorio según las bases, y que cubre la rampa de acceso a los garajes) y el restaurante, tendrán acceso directo e independiente desde el exterior, pudiendo ser visitados sin necesidad de entrar en el resto del edificio y contemplar el interior del vestíbulo.
La relación entre las zonas de administración, Vips, prensa y publico es muy importante en estos centros de festivales, por lo que se ha prestado especial atención a que los distintos accesos y circulaciones permitan los movimientos por el edificio de forma independiente y sin interrupciones. Se han ubicado las dependencias dedicadas a la prensa en la planta primera, donde se encuentran también los espacios destinados a VIPS. Tanto desde esta zona de prensa, como desde la administración, situada en el 2º nivel, se podrá acceder a al escenario mediante un ascensor con acceso directo. La cantina de trabajadores y VIPS se encuentra sobre el restaurante, volcada hacia el vestíbulo y con vistas hacia el parque.

La envolvente
Como un vestido de lentejuelas descansa sobre el cuerpo del edificio una gran celosía de piezas cerámicas que viste por completo el edificio, incluso en su quinta fachada. Las piezas cerámicas esmaltadas en blanco se disgregan en ciertas zonas donde dejan entrever el interior del edificio, unificando desde el exterior la continuidad de la imagen. Esta piel irisada captará las distintas luces a lo largo del día, reflejándola en un juego de colores de apariencia aterciopelada, mimetizándose con su entorno natural.
La propuesta pretende moverse en equilibrio por el fino filo entre el necesario carácter público de un palacio de festivales y la intimidad y serenidad de los espacios interiores, entre las referencias a la arquitectura intemporal y la elegancia de las soluciones constructivas del lenguaje moderno, para conseguir una imagen integradora y representativa para el nuevo Centro Europeo Cinematográfico Camerimage (ECFC).

Od początku stoimy przed tym miejscem z pytaniem w głowie: „Gdzie powinna być umieszczona główna fasada budynku?” Park Jordana i sytuacja budynków, z którymi będzie dzielił kwartał, mocno warunkują ostateczne rozwiązanie. To miejsce nie przedstawia układu historycznego ani geometrycznego, który pozwoliłby rozwiać tę wątpliwość.

Początkowo sądzono, że rozwiązaniem może być zwrócenie się na zewnątrz bloku, łącząc w ten sposób tył nowego budynku z resztą tylnej części bloku i skupiając w centrum środku kwartału ruch oraz dostawy do wszystkich budynków. Wydawało się, że to dobry pomysł, ale uważna lektura planów pozwoliła nam zrozumieć, dlaczego to rozwiązanie zostało odrzucone.

ECFC Europejski Centrum Filmowy Camerimage potrzebuje własnego miejsca, na które mógłby się otworzyć, placu w centrum bloku, gdzie mógłby się zwrócić i zaoferować swój reprezentacyjny wizerunek w kierunku historycznego centrum miasta, skąd będzie odbierał strumień przybywających gości. Nowy Plac Reprezentacyjny jest przestrzenią, która artykułuje całą propozycję, aranżując wokół niego różne funkcje budynku i jego zróżnicowane wejścia oraz rozwiązując kwestię połączenia z miastem, z widokami w kierunku historycznego profilu Torunia i z sąsiednim budynkiem CKK Jordanki, z którym będzie tworzył biegun kultury najwyższej klasy.

Inspirowana sylwetką przysłony aparatu fotograficznego obrys budynku jest rozłożony jak rozbite lustro na kawałki, które układają się wokół Placu. Jednolitość całości kontrastuje z indywidualnością jej części. Interakcja dachów różnych pomieszczeń tworzy atrakcyjną i reprezentacyjną sylwetkę, która pozostanie w pamięci odwiedzających jako wspomnienie ich przejścia przez budynek i miasto.

Cały kompleks konfiguruje geometryczny kształt, sześciokąt, otoczony po obwodzie budynkiem, co sprawia, że przestrzeń jest rozpoznawalna jako wyjątkowa i z wystarczającą reprezentatywnością przyjmująca zgromadzoną w niej publiczność i rozszerzająca jej Foyer, wysuwając na zewnątrz “czerwony dywan” w galowe wieczory.

Przy innych okazjach plac może być wykorzystywany jako przedłużenie Marketu, gdzie można organizować wystawy na świeżym powietrzu, stoiska itp. lub po prostu jako taras sklepu/kawiarni w dni pogodne.

Cały kompleks, wspaniale komponuje się w otoczeniu parku, który pozwala wyrazić się bryle z odpowiednią perspektywą w stosunku do reszty miasta, służąc jako płuca dla działań nowego Centrum Festiwalowego.

Ciągłość Parku Jordana od jego południowo-zachodniego krańca przy pomniku Jana Pawła II do północnego sięgającego budynku CKK Jordanki, jest rozumiana jako niezbędna, dlatego proponuje się lokalizację ulicy serwisowej dostaw proponowanej w projekcie urbanistycznym pod ziemią. Pozwoli to na zintegrowanie budynku z parkiem bez zakłóceń w ruchu kołowym, dzięki czemu piesze połączenie centralnego placu ECFC z parkiem będzie płynne i proste.

Od pomnika Jana Pawła II w głąb budynku przedłużono pasaż do placu centralnego, co pozwoli na korzystanie z niego nawet wtedy, gdy budynek będzie zamknięty lub w razie potrzeby, włączenia go do funkcji Marketu.

Z punktu widzenia urbanistyki, projekt skrupulatnie przestrzega układu zaproponowanego w planie, choć został on zreinterpretowany w celu uzyskania niepowtarzalnego kształtu. Wysokość budynku nie przekracza 30 metrów, a mniej niż 20% powierzchni działki (4.630m2) znajduje się powyżej 20 metrów wysokości.
Przestrzegane są ograniczenia urbanistyczne. zachowano 30m separację w konstrukcjach naziemnych od Czerwonej Drogi w północnej części działki. Na dzialce A2 została uszanowana budowa nowego amfiteatru dla budynku CKK Jordanki, który kryje w sobie rampę dojazdową do piwnicy nr 1 i mieści ponizej sklep – kawiarnię.
Poniżej poziomu terenu wykorzystany jest cały obwód działki, z dostępem z rampy budynku CSW Znaki Czasu (1) oraz dwóch nowych ramp: pod amfiteatrem (2) z ulicy pomiędzy CSW a BNP (3). Alternatywnie jest możliwość zachowania rampę wjazdowej CKK Jordanki (4).
Przed rozpoczęciem spektaklu, publiczność będzie mogła korzystać z kompleksu, kupując książki w sklepie, spacerując po Foyer, odwiedzając muzeum lub próbując specjałów w restauracji z widokiem na park.
Jedność całości i odrębność poszczególnych elementów składają się na dialog kontrastów. Gra pomiędzy pozytywnym i negatywnym wyraża się w tym, co pełne i puste, oparte i latające, statyczne i dynamiczne, jako pokaz form w powietrzu, które promują różne doświadczenia spokoju i ruchu, bezpieczeństwa i zaskoczenia.
Przestrzeń wznosi się do kin poprzez dwie pustki nad schodami ruchomymi, jedną zwróconą w kierunku widoków historycznego centrum miasta, drugą w kierunku parku.
Cały kompleks, z chodnikami i schodami pełne widzów, będzie widowiskiem dla przechodniów, którzy z parku lub placu będą kontemplować gwar ludzi przechodzących po poszczególnych poziomach.
Przekrój Sali głównej warunkuje całość rozwiązania architektonicznego.
Budynek ma swój parter w centralnym placu (+53 metrów). Stąd większa część widowni (900 osób) wchodzi do hali bez konieczności wchodzenia i schodzenia po schodach, co umożliwia łatwy dostęp i ewakuację.
Scena znajduje się 5’00 metrów niżej, dzięki czemu jest na tym samym poziomie co strefa dostaw, co ułatwia obsługę.
Sala, mogąca pomieścić 1600 widzów, została zaprojektowana w taki sposób, aby publiczność mogła dostać się z każdego miejsca na scenę bez wychodzenia i ponownego wchodzenia, co jest bardzo przydatne np. wtedy, gdy podczas wręczania nagród ktoś obecny na sali zostanie zaproszony na scenę.
Scena pozwala na różne konfiguracje, a nawet będzie miała obrotową platformę, bardzo powszechną w teatrach broadwayowskich.
Wszystkie funkcje zostały pomyślane jako część tego samego budynku, choć mogą być wykorzystywane oddzielnie w zależności od potrzeb lub harmonogramu.
Market znajduje się obok Centrum Festiwalowego, dzięki czemu mogą być używane razem. Jest to przestrzeń podzielna za pomocą ruchomych ścianek działowych, które pozwolą na konfigurację w różnych dyspozycjach, otwierając się w zależności od potrzeb na Plac lub Foyeru. Jego zastosowanie będzie bardzo wszechstronne i wzbogaci działalność samego Centrum festiwalowego.
Starannie przemyślano połączenie Sal wystawowych Marketu z sąsiednim północnym skrzydłem CSW Znaki Czasu na parterze i pierwszym piętrze. To połączenie może pozostać zamknięte, jeśli nie jest konieczne.
Muzeum zlokalizowano w północnej części działki obok przedłużenia parku, czyniąc z tej przestrzeni naturalne przedłużenie Foyeru.
Zlokalizowany na poziomie -5’00, rozświetla go duża pochylona tafla szkła, dzięki której przechodnie z parku będą mogli podziwiać widoki wnętrza, skąd będą mogli obserwować ruch przemieszczających się osób.
Wyjątkowe strefy restauracyjne, takie jak księgarnio-kawiarnia (zlokalizowana pod dużym amfiteatrem krajobrazowym osłaniającym rampę wjazdową do garaży) oraz restauracja, będą miały bezpośredni i niezależny dostęp z zewnątrz, a ich zwiedzanie będzie możliwe bez konieczności wchodzenia do pozostałej części budynku i kontemplowania wnętrza Foyeru.
Relacje pomiędzy administracją, strefą VIP, prasą i obszarami publicznymi są bardzo ważne w centrach festiwalowych, dlatego szczególną uwagę zwrócono na to, aby różne wejścia i obiegi umożliwiały poruszanie się po budynku niezależnie i bez zakłóceń. Pokoje prasowe są zlokalizowane na pierwszym piętrze, gdzie znajdują się również strefy VIP. Zarówno ze strefy prasowej, jak i z administracyjnej, znajdującej się na drugim poziomie, można się dostać bezpośrednio na scenę windą. Kantyna dla pracowników i VIP-ów znajduje się nad restauracją, od strony lobby i z widokiem na park.

Studio filmowe zostało zaplanowane jako niezależna konstrukcja, z konstrukcją i piwnicami odróżniającymi się od reszty ECFC, tak aby mogło być zrealizowane w pierwszej fazie, jak wymagał tego regulamin konkursu. Będzie miał dostęp pieszy od strony placu, a ze strefy dostawowej dzielonego z CSW Znaki Czasu, bezpośredni dostęp do doku znajdującego się na tym samym poziomie (-2,30m).

Ruch pieszy
Wejście do centralnego placu ECFC ulokowane jest od strony nowo powstałej ulicy ogrodowej pomiędzy CKK Jordanki a Budynkiem Urzędu Marszałkowskiego.
Ta nowa promenada pomyślana jest jako deptak, który pozwala na powolne zbliżanie się do budynku i odkrywanie jego sylwetki.
Aby to połączenie z aleją Solidarności było bardziej płynne, opcjonalnie proponuje się zastąpienie obecnego wjazdu do garażu budynku CKK Jordanki nowym dojazdem wspólnym z garażem ECFC.
Dzięki temu ruch samochodowy zostanie odsunięty od dojścia dla pieszych, a spacer do Centrum Festiwalowego stanie się przyjemniejszy i bezpieczniejszy.

Ruch pojazdów
Ruch pojazdów do kondygnacji poniżej poziomu terenu jest zorganizowany za pomocą dwóch różnych dróg, jednej przeznaczonej do załadunku i rozładunku, a drugiej do parkowania pojazdów. Do części załadunkowo-rozładunkowej, o 5’60 metrów wysokości w świetle, będą prowadziły dwie rampy, pierwsza połączona z drogą pomiędzy CSW Znaki Czasu a BNP, druga pod nowym amfiteatrem, który wychodzi na przestrzeń dzieloną z budynkiem CKK Jordanki, obie z wjazdem i wyjazdem.
Druga trasa, przeznaczona dla ruchu w stronę parkingu, ma wjazd i wyjazd przez istniejącą rampę na parkingu CSW Znaki Czasu oraz przez rampę pod amfiteatrem, która będzie wspólna z pojazdami załadowczymi. Parking zostanie połączony z parkingiem muzealnym i budynkiem CKK Jordanki, dzięki czemu wszystkie wjazdy i wyjazdy z parkingu będą wspólne, a liczba wjazdów z obwodu bloku zostanie ograniczona do minimum.
Dostęp wozów strażackich do wszystkich fasad jest zapewniony dzięki drodze biegnącej nad podziemną drogą serwisową, a także dzięki dojazdowi do placu centralnego.
Przegroda zewnętrzna
Jak suknia z cekinami spoczywa na bryle budynku wielka kratownica z ceramicznych części, która całkowicie pokrywa budynek, nawet na jego „piątej fasadzie”. Emaliowane na biało elementy ceramiczne przerywają się w niektórych miejscach, gdzie pozwalają na dostrzeżenie wnętrza budynku, ujednolicając ciągłość obrazu z zewnątrz. Ta opalizująca skóra będzie przechwytywać różne światła w ciągu dnia, odbijając je w grze kolorów o aksamitnym wyglądzie, naśladując swoje naturalne otoczenie.
Propozycja ma na celu balansowanie na cienkiej krawędzi pomiędzy koniecznym publicznym charakterem pałacu festiwalowego a intymnością i spokojem przestrzeni wewnętrznych, pomiędzy nawiązaniami do ponadczasowej architektury a elegancją rozwiązań konstrukcyjnych współczesnego języka, aby uzyskać integrujący i reprezentatywny wizerunek nowego Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage.

Powierzchnie projektu są dostosowane do tych wyszczególnione w Regulaminie konkursu
Na poziomie -1 są zaprojektowane 167 miejsc parkingowych, co powoduje propozycje drugiego poziomu podziemnego o powierzchni 10221m2 i 221 miejsc parkingowych lub powiększenie tego poziomu de 10221 m2, aby osiągnąć 644 miejsc.

Rozwiązania proekologiczne
Strategie bioklimatyczne kompleksu są zintegrowane od pierwszych szkiców, tworząc synergię z projektem architektonicznym. Cele wyznaczone w tym procesie to:
– Zmniejszenie zapotrzebowania na energię poprzez zastosowanie pasywnych rozwiązań architektonicznych.
– Wdrażanie systemów energetycznych optymalnie odpowiadających potrzebom użytkowników
– Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
– Zaprojektowanie wydajnego systemu BMS, uwzględniającego specyfikę użytkowania budynku oraz różne scenariusze użytkowania, od wykorzystania pełnej pojemności budynku do wykorzystania poszczególnych jego części.
Integracja budynku z parkiem, wraz z zielonymi dachami, sprawia, że całość działa jak zielone płuca, redukując temperaturę otoczenia i efekt wyspy ciepła.
Pomyślano o systemie wentylacji krzyżowej pomiędzy różnymi fasadami i orientacjami budynku, który pomaga w kontrolowany sposób odnawiać i odświeżać powietrze wewnątrz.
Ceramiczna kratownica otaczająca budynek składa się z przezroczystych i nieprzezroczystych elementów, strategicznie rozmieszczonych w miejscach, gdzie ze względu na orientację budynku wymagana jest kontrola słoneczna. Dzięki wysokiemu współczynnikowi odbicia promieniowania słonecznego (SRI) przyczyniają się do znacznej redukcji efektu wyspy ciepła.
Te nieprzezroczyste elementy zawierają panele fotowoltaiczne, wystarczające do pokrycia podstawowego zużycia energii elektrycznej w budynku i tym samym utrwalenia modelu budynku zeroenergetycznego (ZBE).
Zrównoważony rozwój jest nieodłączną cechą produktu ceramicznego, którego procesy produkcyjne, w 100% z naturalnych surowców, podlegają ciągłej optymalizacji w celu zmniejszenia zużycia energii i surowców, stawiając na recykling, cradle to cradle, minimalizację emisji do atmosfery i praktycznie całkowitą redukcję wytwarzania odpadów.